Ibuprofen

Ibuprofen należy do grupy leków zwanych Niesteroidowymi Lekami Przeciwzapalnymi (NLPZ).

W Polsce jest stosowany pod wieloma postaciami między innymi jako tabletki i kapsułki w dawce 200 mg oraz 400 mg (Ibuprom, Nurofen, Ibalgin, Mig, Ibupar, Ibum). W postaci zawiesiny dla dzieci występuje np. pod nazwami (Ibum, Nurofen, Ibufen) a także w postaci żelu do smarowania (Dolgit, Nurofen, Ibum) przy leczeniu urazów sportowych. Może być stosowany jako czopki doodbytnicze w dawce 60 mg oraz125 mg (Nurofen Czopki).

Ibuprofen hamuje działanie enzymu cyklooksygenazy COX. Enzym ten odpowiedzialny jest za produkcję naturalnych przekaźników - prostaglandyn, które odpowiadają za powstawanie bólu, gorączki, zapalenia, produkcję śluzu żołądkowego a także wspomagają krzepnięcie krwi. Jego zahamowanie będzie skutkowało działaniem przeciwzapalnym, przeciwbólowym, przeciwgorączkowym. Ibuprofen będzie również obniżał wydzielanie śluzu żołądkowego oraz krzepliwość krwi. 

Tutaj wspomnę, że ibuprofen i ketoprofen (Ketonal) są kwasami co sprawia, że będą one miały dodatkowe drażniący wpływ na żołądek oprócz tego wynikającego z mechanizmu ich działania.

Ibuprofen przyjmowany doustnie podaje się w dwóch standardowych dawkach 200 mg oraz 400 mg. Dozę podaje się co 4 - 6 godzin. Maksymalna dawka dobowa to 800 - 1200 mg. U pacjentów, którzy przyjmują ibuprofen ze specjalnych względów zaleconych przez lekarza maksymalna dawka jednorazowa to 800 mg a dobowa 3200 mg.

Najczęściej stosuje się go w bólach różnego rodzaju np. bólach głowy czy menstruacyjnych. Leczy się ibuprofenem również wszelkiego rodzaju stany zapalne czy to stawów, mięśni oraz innych części ciała. Nie jest natomiast wykorzystywane jego działanie hamujące krzepliwość ze względu na jego krótki czas trwania. po prostu lepsza jest aspiryna.

Ibuprofen może powodować problemy ze strony układu pokarmowego takie jak: nudności i wymioty, zgaga, niestrawność, ból w nadbrzuszu, biegunka lub odwrotnie zaparcie. Po zażyciu ibuprofenu może występować reakcja alergiczna w postaci świądu, pokrzywki, wysypki, duszności czy wręcz reakcji astmatycznej. Rzadziej występuje zwiększenie ciśnienia krwi (dlatego nie powinien być stosowany przez osoby z nadciśnieniem), zaburzenia smaku, słuchu, bezsenność, krwawienia z przewodu pokarmowego (Nie powinien być stosowany przez osoby z wrzodami żołądka).

Bardzo rzadko pojawia się uszkodzenie nerek, zmiany w obrazie krwi oraz bardzo silna reakcja alergiczna w postaci wstrząsu anafilaktycznego (anafilaksji - jest to najsilniejsza postać reakcji alergicznej i polega ona na uwolnieniu w organizmie bardzo silnych mediatorów chemicznych działających głównie na układ naczyniowy oraz mięśnie gładkie, która dotyczy całego organizmu).

Lek ten często zażywany może prowadzić do fotouczulenia skóry. Oznacza to, że może spowodować zwiększoną wrażliwość skóry na światło słoneczne co prowadzi do poparzeń.

Łupież

Każde nadmierne łuszczenie się naskórka owłosionej skóry głowy nazywamy pospolicie łupieżem.

Skąd bierze się łupież?

Ta nieprzyjemna przypadłość powstaje zwykle w wyniku podrażnienia skóry głowy przez stosowanie preparatów chemicznych. Pojawia się ona w wyniku niedopłukania szamponu, nadmiernego stosowania farb do włosów i innych środków chemicznych czyli pianek, odżywek lub po zabiegach fryzjerskich i kosmetycznych. Łupież może również występować u osób źle odżywiających się, mających skłonności genetyczne a także w wyniku zaburzeń hormonalnych a nawet nadmiernie chlorowanej wody. Do powstawania łupieżu tłustego przyczyniać się może drożdżak Pityrosporum ovale.

Z łupieżem często mylone są inne przypadłości takie jak: łuszczyca, łojotokowe zapalenie skóry głowy czy schorzenie określane mianempseudotinea amiantaceapolegająca na specyficznych zaburzeniach łuszczenia się naskórka. (Przyczyna tej choroby nie jest znana.)

Łupież można podzielić najprościej na dwa rodzaje.

Łupież zwykły albo inaczej suchy. Polega na złuszczaniu się naskórka w postaci drobnych, suchych, białych płatków bez objawów zapalenia. Przy intensywnych ruchach głowy lub czesaniu z łatwością wypada pozostawiając biały nalot na ubraniu. Nie uszkadza on włosów. Jest spotykany głównie u mężczyzn w wieku przed 20 rokiem życia.

Łupież tłusty zwany mokrym lub łojotokowym rozwija się zwykle z łupieżu suchego. Charakteryzuje się tłustymi, żółtymi łuskami, które z czasem zamieniają się w strupy. Nie wysypuje się z włosów lecz raczej trzyma się powierzchni skóry. Chorobie często towarzyszy świąd. Może prowadzić do uszkodzenia włosów objawiającego się łysieniem łojotokowym.

Do schorzeń przypominających łupież zaliczyć można łojotokowe zapalenie skóry głowy często wywołane przez drożdżak naturalnie występujący na skórzePityrosporum ovale. Który może też dodatkowo zwiększać objawy łupieżu tłustego.

Leczenie

Łupież suchy

W leczeniu łupieżu suchego stosuje się tylko środki zewnętrzne. Do usunięcia nadmiernej ilości łusek stosujemy oliwkę salicylową (Salicylol). W celu lepszego pozbycia się łusek dobrze jest oliwkę odrobinę podgrzać (oczywiście tak żeby się nie poparzyć), następnie nanieść ją na głowę, przykryć folią i zawinąć ręcznikiem. Pozostawić 2 - 4 godzin a następnie spłukać. Oliwka spłukuje się dużo lepiej od maści.

Często tego typu zabieg wystarcza. Czasami lekarze przepisują sterydy w płynie (Locoid, Laticort, Elocom) do stosowania na głowę przez okres 7 - 14 dni. O ile to możliwe na okres leczenia powinno się odstawić wszelkiego rodzaju pianki do włosów czy farby. Na czas kuracji zastąpić je szamponami specjalistycznymi jak (Freederm czy Pharmaceris H-Purin).

Łupież mokry

W celu usunięcia łusek stosujemy tą samą metodę z oliwką salicylową co przy łupieżu suchym. Z tym że zabieg prawdopodobnie trzeba będzie kilka razy powtórzyć gdyż w tym przypadku łuski mogą być silnie sklejone z podłożem dużą warstwą łoju. Dodatkowo zaleca się stosowanie środków przeciwgrzybiczych w postaci szamponów (Nizoral, Capitis Duo, Zoxin). U niektórych osób dobre efekty daje szampon zawierający siarczek selenu (Selsun). Polecane są również szampony z dziegciem, roztworem smoły węglowej np. Polytar. Czy mieszanki dziegcia, smoły węglowej i środka grzybobójczego Pirytionianu sodu jak np. w preparacie Polytar AF. Należy jednak pamiętać, że dziegieć może powodować uwrażliwienie skóry na słońce co może skutkować oparzeniem. A także powodować uczulenia.

Leczenie odpowiednimi szamponami kontynuujemy do czasu aż będzie on skuteczny.

farmaceutyczny

Grzybica - brzmi groźnie :-(

Powszechnie uważa się grzybicę za wstydliwy temat. Tymczasem okazuje się, że cierpi na nią około 40% społeczeństwa - to bardzo dużo. Jedną z najczęściej występujących jest grzybica stóp.

Kto się zaraża?

Wydawać by się mogło, że na grzybicę stóp chorują osoby nie dbające o higienę czy zaniedbujące się. Tymczasem grzybica stóp to choroba czyściochów!

Okazuje się, że najczęściej zainfekowani to osoby często się myjące. Do rozwoju grzybicy dochodzi w miejscach gdzie jest ciepło i wilgotno. Dotyczy to każdej grzybicy stóp, pachwin, narządów rodnych, głowy.

Często do zakażenia dochodzi z pozornie błahych przyczyn np. niedosuszone stopy po kąpieli lądują w syntetycznych skarpetkach a te w butach. I co? Warunki idealne. Inny przykład: praca w biurze, 8 godzin cały czas w tym samym obuwiu, na zewnątrz gorąco, w biurze gorąco a stopy się pocą - ta sama sytuacja.

Grzybica stóp bardzo łatwo się przenosi. Jeżeli w rodzinie choć jedna osoba jest dotknięta tą przypadłością to ryzyko zakażenia rośnie niebotycznie. Czasami wystarczy założyć klapki osoby chorej, przejść boso po dywanie, po którym chodziła taka osoba. Łatwo można się zarazić w miejscach takich jak baseny, sauny czy siłownie z tąd też grzybica międzypalcowa nazywana jest "stopą sportowca". Jeżeli ktoś choruje na grzybicę paznokci to nie wykluczone jest przeniesienie się grzybicy na stopy. Ponadto do zakażeń dochodzi w wyniku uszkodzenia naskórka okolic między palcami.

Objawy

Typowe objawy to swędzenie stóp zwłaszcza po przepoceniu, zaczerwienienie, pekanie skóry między palcami i na podeszwie, miedzy palcami pojawiają się przebarwienia, brunatne łuski bądź wilgotne powierzchnie.

A jak się to leczy?

Leczenie zainfekowanej stopy polega na stosowaniu kremów i maści przeciwgrzybiczych zawierających takie środki jak: terbinafina (Lamisilatt, Undofen Max) lub mikonazol (Daktarin, Miconal), są one dostępne w aptekach bez recepty. W przypadku kiedy grzybica zaatakuje paznokcie lub stopa jest bardzo silnie zainfekowana niestety należy sięgnąć po środki doustne co zmusza nas do wizyty u lekarza.

(Tutaj chciałbym dodać, że grzybicę paznokci leczymy lekami doustnymi na receptę a nie maściami na grzybicę stóp. Dodatkowo można stosować lakiery przeciwgrzybicze z cyklopiroxem (Batrafen, Pirolam) lub amorolfiną (Loceryl)).

W przypadku terbinafiny stosujemy ją smarując chorobowo zmienione miejsca dwa razy na dobę do ustąpienia objawów a potem jeszcze przez dwa tygodnie by zapobiec nawrotom.

Jeżeli chodzi o mikonazol stosujemy go smarując chorobowo zmienione miejsca dwa razy na dobę przez 4 do 6 tygodni.

Bardzo rzadko zdarza się, że kremy i żele nie wystarczają. Wówczas dodatkowo włącza się leki doustne takie jak terbinafina tabletki bądź itrakonazol.

Pamiętaj więc, że grzybica wcześnie zdiagnozowana i wcześnie leczona jest prawie w 100% uleczalna. Nie leczona zagraża tobie i wszystkim do okoła.

farmaceutyczny

Słów kilka o bezpiecznym opalaniu. część II

Jak sprawdzić jaki filtr zawiera nasz preparat?

Generalnie patrząc na skład kosmetyku :-)

Co to oznacza? Składniki ułożone są w kolejności od największej do najmniejszej ilości (opisane w nomenklaturze anglojęzycznej). Istnieją dwa najpopularniejsze rodzaje filtrów: chemiczne i mineralne.

Filtry mineralne to tlenek tytanu i tlenek cynku (Titanium dioxide, Zinc oxide), gdy są wymienione na początku składu to znaczy, że jest ich tam dużo więc na pewno ich rolą jest odbijanie promieni UV. Jeżeli znajdują się na końcu składu oznacza to, że pełnią funkcję np. zagęszczacza i nie są w tym środku zastosowane jako filtry.

Filtry chemiczne są wymienione w składzie preparatu. Np. marka Vichy stosuje opatentowany Mexoryl®XL, La Roche-Posay Mexoryl®SX, Iwostin Tinosorb ®M inne to np. octocrylene, ethylhexyl methoxycibbamate i inne. Nazwy filtrów chemicznych pojawiają się na frontach opakowań, ponieważ ich chwytliwe nazwy często przyciągają wzrok, nadając produktowi nutkę tajemniczości.

Naturalne filtry?

Tak istnieją takowe. Aczkolwiek ich zdolność do pochłaniania promieniowania UV jest bardzo niewielka a SPF można określić na poziomie 2 - 4. Do naturalnych filtrów możemy zaliczyć masło Shea, które przede wszystkim charakteryzuje się właściwościami odżywczymi ze względu na zawartość witaminy E oraz F. Wyciąg z arniki również ma słabe właściwości pochłaniania promieniowania UV. Melatonina także pochłania promienie UV. Nie zmienia to faktu, że generalnie takie filtry to nie filtry :-) Dodawane są w przemyśle farmaceutycznym jako dodatek do kremów również z filtrami.

Jak dopasować odpowiedni filtr do rodzaju cery?

Należy pamiętać, że osoby z pewnymi rodzajami skóry powinny stosować filtry UV niezależnie od fototypu ( o których pisałem w części pierwszej rozprawy o bezpiecznym opalaniu):

1. Osoby z cerą naczynkową powinny stosować wysokie filtry od 30 do 50+. Przegrzanie skóry potęguje rozszerzanie naczynek podobnie jak i promieniowanie UV.
2. Osoby z cerą trądzikową mogą stosować filtry 15 - 30 pamiętając jednak, że filtry mineralne zwłaszcza te nie zmikronizowane mogą zatykać pory co może powodować nasilenie objawów trądziku.
3. Osoby ze skłonnością do trądziku różowatego powinny stosować bardzo wysokie filtry do 50+. Nasilone działanie promieniowania UV może przyczyniać się do pogorszenia stanu takiej skóry, zwłaszcza pozbawionej odpowiednie ochrony przeciwsłonecznej.
4. W przypadku cery ze zmarszczkami należy stosować filtry 20 - 30, gdyż promieniowanie UV niszczy warstwy skóry i w wielu przypadkach jest odpowiedzialne za jej przedwczesne starzenie się.
5. Ci z Was, którzy mają cerę wrażliwą i bardzo wrażliwą winni nakładać również bardzo wysoką ochronę UV, np. SPF 50+, ponieważ promieniowanie ultrafioletowe jak wiadomo silnie podrażnia skórę zwłaszcza wrażliwą.
6. Pacjenci z problemami skórnymi takimi jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry czy egzema również powinni dbać o chorobowo zmienione miejsca przez stosowanie kremów z wysoki filtrem SPF 30 lub 50+. Należy pamiętać, że takie preparaty zwykle mają konsystencję kremów tłusty ponieważ filtry chemiczne rozpuszczalne są tylko w tłuszczach co dodatkowo przyniesie korzyść poprzez natłuszczenie zmian. A dodatkowej ochrony nigdy za wiele. Tutaj znów przypomnę, że filtry mineralne mniej uczulają więc w przypadku osób z takimi problemami polecam raczej tego typu preparaty.

Miejcie na uwadze, że po fachową poradę zawsze można udać się do Apteki. Zwłaszcza, że tam można każdy krem dotknąć i jak najwięcej się o nim dowiedzieć. Farmaceuta pomoże Ci dopasować ochronę do rodzaju skóry i jej przypadłości. Niejednokrotnie Apteki posiadają również darmowe próbki specyfików, które sprzedają. Dzięki temu możesz spróbować, jak Twoja skóra reaguje na krem oraz, czy nie masz uczulenia na króyś z jego składników.

Farmaceutyczny

Słów kilka o bezpiecznym opalaniu. część I

Co to są filtry przeciwsłoneczne?

Filtr przeciwsłoneczny określany zwykle mianem SPF (Sun Protect Factor) mówi ile czasu można spędzić na słońcu bez niebezpiecznego zaczerwienienia skóry, czyli oparzenia słonecznego.

Wygląda to tak: Jeżeli w naszym klimacie twoja skóra zaczerwieni się po 30 minutach (bez użycia filtra) to mnożymy to przez SPF podany na opakowaniu. Np. weźmy taki SPF 10.

30 minut × 10 = 5 godzin.

W chwili obecnej na rynku dostępne są filtry od 1 do 50+.

Dlaczego nie do 100 zapytacie? Dlatego, że sugerowało by to 100% ochrony co jest nie prawdą. W związku z czym producenci kremów z filtrem ograniczają się do stwierdzenia 50 +, które zapewnia ok 99% ochrony przed promieniowaniem - i to wystarcza.

UV

Promieniowanie UV możemy podzielić na UVA i UVB. Pierwsze z nich przenika głęboko w warstwy skóry powodując uszkodzenia wewnątrz komórek. Jest głównym winowajcą tak często występującego raka skóry czyli czerniaka. Promieniowanie UVB nie przenika tak głęboko powodując uszkodzenia warstwy zewnętrznej skóry objawiającym się poparzeniem i zaczerwienieniem.

Jakie są rodzaje filtrów?

Faktory możemy podzielić na mineralne (tlenek cynku, tlenek tytanu) oraz filtry chemiczne (Parsol, Mexoryl, Oxybenzon).

Filtry mineralne mają na tyle duże cząsteczki, że nie mają zdolności wnikania w głąb naskórka, tylko tworzą na powierzchni skóry barierę dla promieni UV. Działają na zasadzie odbicia lub rozproszenia promieniowania ultrafioletowego.

Do ich zalet możemy zaliczyć fakt, że praktycznie nie uczulają przez co polecane są dla osób z cerą wrażliwą. Chronią za równo przed promieniowaniem UVA i UVB (najlepiej jest gdy tlenek tytanu występuje razem z tlenkiem cynku bo wtedy razem się uzupełniają). Są fotostabilne czyli nie ulegają rozpadowi pod wpływem promieniowania świetlnego.

Niestety tego typu filtry ulegają szybkiemu ścieraniu więc należy często smarować się od nowa. Ponadto ze względu na właściwości mechaniczne mogą łatwo zatykać pory skóry prowadząc do pojawienia się wyprysku. Dlatego osoby z cerą trądzikowa powinny najpierw przetestować dany preparat pytając w aptekach o próbki. Filtry mineralne mogą pozostawiać biały nalot. Aby się go pozbyć producenci maksymalnie rozdrabniają ww. tlenki w procesie mikronizacji co niestety zmniejsza ich właściwości.

Filtry chemiczne są to substancje, które wnikają w wierzchnią warstwę naskórka i tam pochłaniają promieniowanie słoneczne zmieniając chwilowo swoją strukturę. Innymi słowy zamieniają promieniowanie UV w nieszkodliwą energię cieplna. Zwykle pochłaniają obydwa rodzaje promieniowania UV w mniejszym bądź większym stopniu. Niestety mogą silnie uczulać dlatego osoby z cerą ulegającą łatwemu podrażnieniu powinny przetestować dany preparat przed zastosowaniem podobnie jak w przypadku filtrów mineralnych. Filtry chemiczne występują w większości produktów różnych czołowych marek kosmetycznych.

Preparaty zawierające obydwa rodzaje filtrów będą wzajemnie się uzupełniać więc ilość poszczególnych składników będzie mniejsza.

Jak dobrać filtr do typu skóry?

Filtry przeliczone są na standartową ekspozycję na światło słoneczne, czyli codzienną aktywność. Jeżeli wystawiasz się specjalnie na silne promieniowanie (opalanie się) filtr nie będzie dawał sugerowanej na opakowaniu ochrony a do poparzenia dojdzie szybciej.

Pamiętaj, że w Polsce mamy do wyboru kremy z filtrem przeznaczonym dla naszej strefy klimatycznej. Filtry z oznaczeniem SPF przeliczone są na klimat umiarkowany. W warunkach klimatu suchego czas po jakim pojawi się zaczerwienienie będzie dużo krótszy. Dlatego np. jadąc na wakacje do Egiptu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich czy południowej Kalifornii należy zdecydowanie unikać długotrwałego wystawienia się na słońce a ponadto stosować dodatkowe, przewiewne okrycie wierzchnie.

Czym się charakteryzują fototypy skóry?

Na poparzenia słoneczne szczególnie narażone są osoby odznaczające się jasną karnacją.

W celu usystematyzowania rodzajów skóry pod katem narażenia na uszkodzenie posłoneczne stworzono klasyfikację fototypów skóry, którą podaję poniżej:

Nie zmienia to faktu, że wciąż wystawiając się świadomie na silne promieniowanie powinno się używać jak najwyższej ochrony bez względu na kolor skóry (nawet jeżeli odznaczasz się skórą ciemną).

Dlaczego dzieci nie powinny się opalać?

Skóra dzieci jest bardzo delikatna i cienka. Dla ochrony przed podrażnieniem słonecznym najmłodszych stosuje się przebadane kremy SPF 30 i SPF 50+. Preparaty z filtrami dla dzieci są badane na maluchach od 6 miesiąca życia. Dlatego producenci nie podają niższego progu wiekowego od, którego można dany krem stosować. Kremy dla dzieci zawierają zwykle filtry mineralne, które są bezpieczniejsze i nie powodują tak często uczuleń. Dzieci do 3 roku życia nie powinny zażywać kąpieli słonecznych w ogóle. Jeżeli musisz wystawić dziecko na działanie silnego słońca pamiętaj o zastosowanie preparatu z wysokim faktorem UVA i UVB (najlepiej 50+) a także koniecznym nakryciu głowy oraz lekkim i przewiewnym ubraniu.

Dodatkową ochronę przeciwsłoneczną powinny stosować osoby z różnymi rodzajami cery, o czym napisze następnym razem.

Farmaceutyczny

Powitanie

Witam Wszystkich Serdecznie,

Na moim Blogu chciałbym przedstawić tematykę związaną z lekami i farmacją. Uważam, że każdy zasługuje na fachową informację. Język medyczny jest niezrozumiały często nawet dla Lekarzy i Farmaceutów a co dopiero dla Kowalskiego/Nowaka.

Postaram się poruszać tematy interesujące pacjentów w różnym wieku. Od leków stosowanych w chorobach serca poprzez kosmetyki i antykoncepcję aż po ziołolecznictwo.

Jeżeli jakiś temat bardzo Cię interesuje Drogi Czytelniku, napisz do mnie. Postaram się odpowiedzieć w możliwie prosty, a jednocześnie fachowy sposób.

Pamiętajcie jednak, że żadna informacja zamieszczona na tym blogu nie zastąpi fachowej wizyty w gabinecie lekarskim czy aptece a także porady fachowego personelu.

Z poważaniem

Farmaceutyczny